Tự Học Digital Marketing: Hướng Dẫn Chi Tiết Đạt Hiệu Quả Cao

Internet và công nghệ đã mang đến cuộc cách mạng lớn trong thói quen tiêu dùng, thúc đẩy mạnh mẽ xu hướng mua sắm trực tuyến. Để thích ứng với đà phát triển này, các doanh nghiệp đã nhanh chóng chuyển hướng sang chiến lược Digital Marketing – công cụ tiếp thị hiệu quả trên môi trường số. Do đó, Digital Marketing đã trở thành xu thế tất yếu, được áp dụng rộng rãi ở mọi lĩnh vực và quy mô doanh nghiệp, làm tăng nhu cầu tự học Digital Marketing lên cao. Trong bài viết sau đây, chúng tôi sẽ chia sẻ đến bạn một số thông tin cơ bản và lộ trình tự học Digital Marketing chi tiết nhất.

Giới thiệu về Digital Marketing

Trước khi bắt đầu lộ trình học ngành Digital Marketing, bạn cần nắm vững các nguyên lý cơ bản của Marketing truyền thống. Đây là nền tảng vô cùng thiết yếu, giúp hiểu sâu bản chất, vai trò của Marketing, các hệ thống thông tin và nghiên cứu Marketing, môi trường hoạt động, phân khúc và định vị thị trường, hành vi khách hàng cũng như mô hình 4P (sản phẩm, giá cả, phân phối, xúc tiến). 

Với kiến thức nền tảng Marketing vững chắc, bạn sẽ dễ dàng tiếp thu bản chất của Digital Marketing – ứng dụng các nền tảng, công cụ số hóa như Social Media, SEO, SEM, Content Marketing, Affiliate Marketing… để kết nối khách hàng với sản phẩm, thương hiệu một cách hiệu quả hơn. Lộ trình tự học Digital Marketing cho người mới chi tiết từ A – Z

Về cơ bản, lộ trình tự học Digital marketing sẽ gồm 5 bước cụ thể như sau:

Bước 1: Trang bị kiến thức tổng quan về Digital Marketing

Quá trình tự học Digital Marketing giống như việc xây dựng một ngôi nhà vững chắc. Kiến thức nền tảng về Marketing chính là phần móng vững chãi, tạo tiền đề giúp bạn dễ dàng tiếp thu và đi sâu hơn trong lĩnh vực Digital Marketing sau này.

Trước tiên, bạn cần trang bị tư duy Marketing cơ bản bao gồm: 

• Hiểu rõ vai trò của Marketing trong toàn bộ quy trình kinh doanh
• Kỹ năng nghiên cứu thị trường và phân tích khách hàng
• Nắm vững các mô hình Marketing mix
• Khả năng lập kế hoạch truyền thông thương hiệu

Nền tảng kiến thức này sẽ giúp bạn luôn xuất phát từ nhu cầu khách hàng và tìm cách tiếp cận phù hợp.

Tiếp theo, bạn cần tìm hiểu tổng quan về các công cụ và lĩnh vực then chốt của Digital Marketing như: Social Media, SEO, PPC, Content Marketing, Email Marketing, Mobile Marketing, Marketing Analytics và Affiliate Marketing. Giai đoạn này giúp bạn nắm bắt toàn diện về hoạt động Marketing trên môi trường số, vai trò của từng kênh trong phễu khách hàng, cách kết hợp các nền tảng, sử dụng công cụ cơ bản. Đây cũng là cơ hội để bạn khám phá và định hướng lĩnh vực phù hợp với sở trường của mình.

Với nền tảng kiến thức Marketing và tầm nhìn rộng về Digital Marketing, bạn sẽ sẵn sàng để đi sâu vào từng lĩnh vực chuyên biệt và trở thành chuyên gia trong tương lai.

Bước 2: Phân loại và lựa các nhóm kiến thức trong digital marketing

Khi đã nắm được các kiến thức cơ bản về Digital marketing, bạn cần tìm hiểu về các digital channels. Mỗi kênh sẽ có những đặc điểm riêng, bạn chỉ cần dựa trên thế mạnh và sở thích của bản thân để lựa chọn nhóm kiến thức phù hợp với mình. 

Hiện nay, có 11 kênh digital marketing như sau:

SEO

SEO Specialist là công cụ giúp nâng cao thứ hạng từ khóa và khả năng hiển thị của website trên các công cụ tìm kiếm. Với vai trò này, SEO Specialist đảm nhận các nhiệm vụ chính sau:

• Research: Nghiên cứu toàn diện về thị trường, ngành hàng, đối thủ cạnh tranh và thực hiện SEO Audit để xác định các điểm cần cải thiện của website như tốc độ tải trang, nội dung, đường link…
• Optimize: Tối ưu hóa các yếu tố On-page (nội dung hiển thị, mã nguồn HTML) và Off-page (xây dựng liên kết backlink) để nâng cao trải nghiệm người dùng và hiển thị trên công cụ tìm kiếm.
• Content: Đảm bảo website có đầy đủ nội dung chất lượng phù hợp cho từng giai đoạn trong hành trình của khách hàng như nhận thức, đánh giá, ra quyết định.
• Keywords: Nghiên cứu, phân tích và tối ưu hóa từ khóa mục tiêu, đưa chúng vào nội dung một cách tự nhiên để thu hút lưu lượng truy cập đích đáng.
• Earned media & links: Xây dựng hệ thống backlink tin cậy bằng cách liên kết với các website, blog, kênh xã hội có liên quan để gia tăng uy tín trên công cụ tìm kiếm.  
• Testing: Thường xuyên thử nghiệm, đánh giá và điều chỉnh chiến lược SEO phù hợp với thuật toán luôn thay đổi của các công cụ tìm kiếm.

Social Media

Social Media đóng vai trò then chốt trong việc xây dựng và duy trì hiệu quả hoạt động truyền thông trên các kênh mạng xã hội của doanh nghiệp. Với vai trò đa năng này, một số nhiệm vụ chính của Social Media Specialist bao gồm:

• Strategizing: Xác định mục tiêu cụ thể như nâng cao nhận diện thương hiệu, gia tăng lưu lượng truy cập, thu hút khách hàng tiềm năng, sau đó chiến lược hóa các hoạt động truyền thông phù hợp để đạt được những mục tiêu đó.
• Engaging: Tạo ra nội dung độc đáo, thiết thực và phù hợp với từng nền tảng, đồng thời tối ưu lịch đăng tải để đảm bảo tương tác liên tục với khách hàng mục tiêu trong những khung giờ vàng.
• Measuring: Đo lường, phân tích và đánh giá hiệu quả các chiến dịch truyền thông trên từng kênh, từ đó rút ra những insight quý giá để điều chỉnh chiến lược phù hợp như nền tảng tiềm năng, loại hình nội dung thu hút.
• Experimenting: Liên tục cập nhật xu hướng, thử nghiệm các hình thức nội dung và kỹ thuật mới để giữ vững năng lực cạnh tranh và tránh bị lỗi thời trước sự thay đổi của các thuật toán nền tảng.

Content Marketing

Content Marketing Specialist có nhiệm vụ sáng tạo và quản lý nội dung marketing hiệu quả cho doanh nghiệp. Nhiệm vụ của họ không chỉ giới hạn ở việc viết lách, mà còn bao gồm các khâu nghiên cứu, lập kế hoạch, tối ưu hóa, phân phối và đánh giá nội dung. 

Trước khi sáng tạo nội dung, chuyên gia nội dung cần nghiên cứu kỹ lưỡng về khách hàng mục tiêu, xu hướng tìm kiếm, sở thích, hành vi của khách hàng  cũng như phân tích chiến lược của đối thủ cạnh tranh.

Quá trình sáng tạo và tối ưu hóa nội dung đòi hỏi Content phải hiểu rõ thuật toán, tiêu chí ưu tiên của từng nền tảng để tạo ra nội dung phù hợp, hấp dẫn người dùng. Sau khi xuất bản, họ còn chịu trách nhiệm phân phối nội dung trên nhiều kênh khác nhau nhằm lan tỏa hiệu quả.

Để hoàn thiện quá trình, Content phải thường xuyên phân tích hiệu suất nội dung, từ đó rút ra những điểm mạnh, điểm cần cải thiện nhằm liên tục nâng cao chất lượng và hiệu quả chiến dịch Content Marketing.

Email Marketing

Email thường được áp dụng để tiếp thị sản phẩm, thông báo về chương trình khuyến mãi, sự kiện, và hướng dẫn người dùng đến trang web của doanh nghiệp. Trong phạm vi này, bạn sẽ được hướng dẫn về việc xây dựng và phân loại danh sách khách hàng, cũng như cách tự động hóa quá trình gửi email để tiết kiệm thời gian và tối ưu hóa hiệu quả của chiến dịch.

Thiết kế

Trong quá trình tự học Digital Marketing, kiến thức về thiết kế không chỉ là điều cần thiết mà còn có vai trò rất quan trọng. Các kiến thức bao gồm nghệ thuật, thiết kế đồ họa, các kỹ thuật và công nghệ mới trong lĩnh vực thiết kế cùng việc nắm bắt xu hướng phát triển của thiết kế trên toàn cầu. Thiết kế  tập trung vào việc tạo ra các sản phẩm như logo, bao bì, catalogue, giao diện website,….

Với kỹ năng thiết kế, bạn sẽ có cơ hội thực hành qua các công việc như:

• Thiết kế các tài liệu quảng cáo, truyền thông như logo, brochure, poster…
• Chỉnh sửa hình ảnh, thiết kế slide cho sự kiện.

Branding

Branding (Thương hiệu) sẽ cung cấp cho bạn các kiến thức cần thiết để xây dựng, quản lý và phát triển thương hiệu, bao gồm việc phát triển chiến lược thương hiệu, nghiên cứu hành vi của khách hàng, xây dựng bộ nhận diện thương hiệu, và tiếp thị thương hiệu. Trên thực tế, bạn sẽ tham gia vào các hoạt động như:

• Phân tích thị trường, khách hàng, và đối thủ để đề xuất chiến lược phát triển thương hiệu.
• Thiết kế và xây dựng bộ nhận diện thương hiệu.
• Quản lý các kênh truyền thông của doanh nghiệp để tăng cường sự nhận biết và tương tác với khách hàng.

Quảng cáo/PR

Quảng cáo/PR giúp bạn trang bị kiến thức về các phương tiện truyền thông, cách thức hoạt động của chúng, kỹ năng quản lý và điều phối các phương tiện, cũng như quy trình xây dựng và đo lường hiệu quả của các chiến dịch quảng cáo/PR. Các hoạt động cụ thể trong lĩnh vực này có thể gồm:

• Soạn thảo nội dung và chuẩn bị hình ảnh cho các chiến dịch quảng cáo/PR.
• Lập kế hoạch quảng cáo để tối ưu hiệu quả với ngân sách chi phí thấp nhất.
• Theo dõi và phân tích kết quả của các chiến dịch quảng cáo/PR để điều chỉnh và cải thiện.

Marketing Analytics

Marketing Analytics là phần kiến thức giúp bạn có thể phân tích dữ liệu, biết đến các công cụ phân tích dữ liệu, lập kế hoạch và quản lý dự án, tiếp cận và xử lý dữ liệu, định hướng chiến lược dựa trên kết quả phân tích. Công việc của một Marketing Analyst có thể bao gồm:

• Nghiên cứu và phân tích thông tin về khách hàng và thị trường từ dữ liệu thu thập được.
• Đánh giá mức độ nhận diện của thương hiệu để đề xuất chiến lược tối ưu hóa khả năng cạnh tranh.
• Đưa ra các giải pháp phù hợp để cải thiện sản phẩm/dịch vụ dựa trên phân tích dữ liệu.

Affiliate Marketing

Affiliate Marketing (Tiếp thị liên kết) là một hình thức cho phép kết hợp với nền tảng để tạo ra thu nhập online bằng cách quảng bá sản phẩm hoặc dịch vụ của các thương hiệu khác. Khi có người mua sản phẩm thông qua liên kết của họ, Affiliate Marketer sẽ nhận được tiền hoa hồng từ nhãn hàng. Các công việc phải thực hiện gồm:

• Xây dựng kênh: Affiliate Marketer cần tạo ra và phát triển kênh tiếp cận khách hàng tiềm năng trên các nền tảng như Blog, TikTok, hay Youtube Channel. Điều này bao gồm việc tạo nội dung mới, duy trì mối liên kết với khách hàng và phân phối nội dung để tăng sự quan tâm từ người theo dõi.
• Đánh giá sản phẩm: Khi có một đám đông người theo dõi trung thành, Affiliate Marketer có thể tạo ra nội dung đánh giá về các sản phẩm hoặc dịch vụ mà họ đang quảng cáo. Điều này có thể là video, bài viết, hoặc các hình thức khác để thu hút sự chú ý và tạo ra lợi ích cho cả hai bên.

E Commerce (Thương mại điện tử)

E – commerce Specialist hỗ trợ xây dựng và triển khai các chiến lược bán hàng trực tuyến hiệu quả cho doanh nghiệp trên các nền tảng thương mại điện tử. Một số nhiệm vụ chính của chuyên gia Thương mại điện tử bao gồm:

• Quản lý và cập nhật cửa hàng trực tuyến: Thu thập và cập nhật thông tin sản phẩm/dịch vụ mới nhất lên website bán hàng, đảm bảo tính nhất quán về thông điệp và hình ảnh thương hiệu trên tất cả các kênh của công ty.
• Tăng doanh số bán hàng trực tuyến: Triển khai các chiến dịch marketing đa kênh như truyền thông xã hội, SEO, quảng cáo, hợp tác với người có ảnh hưởng (KOLs) nhằm thu hút khách hàng mới và thúc đẩy doanh thu từ khách hàng hiện tại thông qua các chiến lược up-selling và cross-selling.
• Quản lý sự hiện diện trực tuyến: Nâng cao nhận diện thương hiệu và sản phẩm/dịch vụ của công ty trên các kênh trực tuyến, đảm bảo sự nhận biết và hiện diện liên tục trong tâm trí người dùng.
• Theo dõi và tối ưu hóa: Giám sát và phân tích hiệu quả của các chiến dịch tiếp thị trực tuyến, đưa ra những đánh giá và điều chỉnh chiến lược phù hợp dựa trên các dữ liệu thu thập được.

Paid Media (Truyền thông trả phí)  

Paid Media (Truyền thông trả phí)  là hoạt động  truyền thông và quảng cáo sản phẩm, dịch vụ trên các nền tảng mạng xã hội, trang thông tin trực tuyến,…có trả phí. Điều này nhằm thu hút khách hàng tiềm năng, tăng cường nhận diện thương hiệu và tăng doanh số bán hàng của doanh nghiệp với mức chi phí hợp lý và hiệu quả. Các công việc trong Paid Media có thể gồm:

• Lập kế hoạch và thực hiện các chiến dịch quảng cáo và truyền thông trả phí.
• Theo dõi và đánh giá hiệu quả của các chiến dịch, từ đó đề xuất các phương án mới.
• Phối hợp trong việc xây dựng nội dung truyền thông để đảm bảo hiệu quả.

Bước 3: Chọn hình thức và tài liệu tự học Digital Marketing 

Yếu tố quan trọng trong quá trình tự học Digital Marketing là hình thức học. Hiện có 2 hình thức phổ biến là học online và học offline. Mỗi hình thức sẽ có những đặc điểm riêng biệt như sau:

Học Online

Học online là phương tiện linh hoạt và thuận tiện, cho phép bạn tiếp cận nguồn tài liệu đa dạng mọi lúc, mọi nơi. Các phương thức học online bao gồm đọc blog, xem video, nghe podcast, tham gia các khóa học trực tuyến và tham gia các hội nhóm trên mạng xã hội. Cụ thể:

• Blog: Khám phá các trang thông tin như Tomorrow Marketers, Marketing Land, Marketo Blog và Think with Google để cập nhật kiến thức từ cơ bản đến nâng cao về Digital Marketing.
• Khóa học trực tuyến: Tự học thông qua các khóa học trực tuyến từ Google, Udemy, LinkedIn, Coursera…, mang lại kiến thức thực tế và chứng chỉ hoàn thành.
• Hội nhóm trên mạng xã hội: Tham gia vào các nhóm như Tâm sự con sen, Newbie học làm SEO, Thế hệ Content Marketing, Digital Marketers trên Facebook để chia sẻ và học hỏi từ cộng đồng.
• Video: Tìm kiếm các video trên YouTube, Facebook, TikTok với từ khóa “Học Digital Marketing” từ các kênh như Nhà của Giang Anh, Trần Nhân Minh Chính để tiếp cận kiến thức một cách miễn phí.
• Podcast: Nghe các podcast về Digital Marketing trên các nền tảng như Spotify, Podbean, Stitcher, Soundcloud, iTunes để mở rộng kiến thức và hiểu biết.

Học offline

Bên cạnh học online, bạn cũng có thể nâng cao kiến thức Digital Marketing bằng cách học offline thông qua việc đọc sách, tham gia sự kiện, tham dự các khóa học thực hành và gia nhập các câu lạc bộ chuyên ngành như CLB Mar Hub trường Đại học Hoa Sen, …

Bước 4: Thực hành, tích lũy kinh nghiệm

Sau khi tích lũy kiến thức cơ bản, bước tiếp theo là thực hành và tích lũy kinh nghiệm thực tế. Nếu chỉ dừng lại ở lý thuyết, kiến thức sẽ khó mở rộng và dễ bị mai một theo thời gian. Bạn có thể tự thực hành tại nhà hoặc xin làm cộng tác viên, thực tập sinh cho các dự án, công ty hay agency.

Thực hành tại nhà phù hợp với lĩnh vực như SEO, Content Marketing, Affiliate Marketing…. Bạn có thể tự lập website, tập nghiên cứu từ khóa, viết bài chuẩn SEO, sử dụng công cụ phân tích, xây dựng backlink…. Tuy khó khăn ban đầu nhưng đây là cách để tích lũy kinh nghiệm quý báu.

Thực tập/làm thêm tại công ty sẽ giúp bạn dễ dàng áp dụng kiến thức, học hỏi từ người có kinh nghiệm, xây dựng mối quan hệ, hiểu rõ ngành nghề và phát triển kỹ năng mềm. Ban đầu có thể ứng tuyển vị trí cộng tác viên, thực tập sinh hay nhân viên.

Bước 5: Hệ thống hoá và mở rộng kiến thức

Trong quá trình tự học Digital Marketing, việc tổng kết và hệ thống hóa kiến thức là rất quan trọng để bạn có thể ôn lại bất cứ lúc nào. Bạn có thể sử dụng nhiều phương pháp khác nhau như ghi chép, mindmap, bảng biểu hay viết blog, ghi chú online qua các công cụ như Zest, Evernote, Google Keep… Viết blog không chỉ giúp bạn tổng kết mà còn tiện chia sẻ kiến thức, nhận góp ý để nâng cao hiểu biết.

Khi đã chuyên sâu trong một lĩnh vực, bạn nên học thêm 2-3 lĩnh vực liên quan để mở rộng kiến thức và kinh nghiệm. Ví dụ, nếu bạn đã am hiểu Content Marketing, có thể học thêm SEO để tạo lưu lượng truy cập miễn phí, hoặc học Quảng cáo/PR để xây dựng thương hiệu và tiếp cận trực tiếp khách hàng mục tiêu. Việc kết hợp các lĩnh vực sẽ giúp bạn tối ưu hiệu quả marketing tổng thể.

Có thể thấy, việc tự học digital marketing là điều hoàn toàn có thể thực với mọi người. Việc của bạn là phải chọn mục tiêu và lộ trình học phù hợp với sở thích, khả năng của mình. Hy vọng thông tin trong bài sẽ hữu ích và giúp bạn có cái nhìn tổng quan nhất về quá trình tự học digital marketing.